Nederland staat bekend om zijn strijd tegen het water. Maar wanneer de nood het hoogst is vormt datzelfde water juist de beste vriend en staat het aan de lippen van de vijand. We verkennen het UNESCO Werelderfgoed, de Hollandse Waterlinies. Een icoon dat vraagt om een al even legendarische reisgenoot: de Porsche 911.
De donkere schietgaten in de muren van het fort staren ons dreigend aan. Bevel tot vuren wordt gelukkig al lang niet meer gegeven. We bevinden ons aan de voet van de Westbatterij in vestingstad Muiden, een indrukwekkend torenfort op de plek waar de Vecht het IJmeer instroomt. Het rond 1850 opgetrokken verdedigingswerk maakte deel uit van de befaamde Nieuwe Hollandse Waterlinie. De functie ervan werd deels overgenomen door het naastgelegen forteiland Pampus. Tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog werd het dan ook voor het laatst gebruikt door het Nederlandse leger. In de Tweede Wereldoorlog plaatste de Duitse Wehrmacht er nog luchtafweergeschut. Tegenwoordig heeft het fort een vriendelijkere bestemming, als uitvalsbasis van de lokale scoutinggroep.
De donkere schietgaten in de muren van het fort staren ons dreigend aan. Bevel tot vuren wordt gelukkig al lang niet meer gegeven. We bevinden ons aan de voet van de Westbatterij in vestingstad Muiden, een indrukwekkend torenfort op de plek waar de Vecht het IJmeer instroomt. Het rond 1850 opgetrokken verdedigingswerk maakte deel uit van de befaamde Nieuwe Hollandse Waterlinie. De functie ervan werd deels overgenomen door het naastgelegen forteiland Pampus. Tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog werd het dan ook voor het laatst gebruikt door het Nederlandse leger. In de Tweede Wereldoorlog plaatste de Duitse Wehrmacht er nog luchtafweergeschut. Tegenwoordig heeft het fort een vriendelijkere bestemming, als uitvalsbasis van de lokale scoutinggroep.
Buiten de boot
We starten onze trip een stuk zuidelijker, in vestingstad Gorinchem aan de Merwede. Doel: het verkennen van de Hollandse Waterlinies. Een machtig complex van verdedigingswerken en sluizen met inundatie: het onder water zetten van land, als wapen tegen oprukkende vijandelijke legers. De zo gecreëerde watervlaktes waren veelal te diep om met bepakking en geschut te doorwaden, maar te ondiep om met grotere boten over te steken. Dit bleek eerder al een succesvolle tactiek om steden zoals Alkmaar en Leiden te verdedigen. Met behulp van rivieren, kanalen, sluizen en dijken kon het water op het gewenste peil worden gebracht en gehouden. De uitgestrekte inundatielijn was in het Rampjaar 1672 als noodoplossing bedacht om de inname van Noord- en Zuid-Holland te voorkomen. De linie liep grofweg van de Zuiderzee (Muiden) via Woerden tot de Merwede (Gorinchem en Woudrichem). In deze oorspronkelijke linie viel Utrecht buiten de boot, simpelweg omdat de stad al was ingenomen door de Franse troepen van koning Lodewijk XIV…Lees verder
Het gehele artikel en nog veel meer foto’s kunt u teruglezen in CARROS Magazine nr. 4/2023. Nooit iets missen? Neem nu een extra voordelig jaarabonnement (8 nummers).