New Yorkers zijn wispelturig. Wat iedereen ruim drie jaar geleden roemde als een revolutionaire prestatie en een bitter noodzakelijke 'groene' verandering, wordt nu steeds meer gezien als een overhaast en kortzichtig besluit.
Ik heb het over het plan van burgemeester Michael Bloomberg van New York om uiterlijk in 2012 uitsluitend nog hybride gele taxi's toe te laten. En dus volgen over ruim een jaar de comfortabele Ford Crown Victoria - het werkpaard van de gehele taxi- (en politie-) vloot - en zijn eerstegraads neef, de Lincoln Town Car de roemruchte Checker Cab op de weg naar het grote autohiernamaals. Dat betekent het einde voor een generatie auto's die het New Yorkse leven is gaan symboliseren. Of, zoals de New York Times het beschrijft: 'De grote klasse- en standennivelleerder van het New Yorkse ras.' En de New Yorkers zijn hier beslist niet blij mee. Waarom niet? Afgezien van het feit dat het stadsbeeld esthetisch verandert, missen ze in de vervangers - de hybride Toyota Prius, Camry, Highlander en de Nissan Altima - het comfort en kunnen ze hun er benen niet in kwijt. Passagiers klagen dat ze zich moeten opvouwen op kleine stoeltjes met keiharde vering. De oude modellen zitten ruim en hebben een achterbak waarin gemakkelijk een koelkast past. In de nieuwe auto's zit je met je knieën tegen de voorstoel en in een voor je gevoel dunne carrosserie. Zelfs de grotere hybride SUV-taxi's, zoals de Toyota Sienna, Ford Escape of Mercury Mariner zitten opmerkelijk krap. Achterin passen hooguit twee mensen en er is bijna geen kofferruime.
Omdat de benzineslurpende Crown Vics en Town Cars werden gezien als ecologisch incorrecte monsters werd op het moment waarop de brandstofprijs zijn top bereikte besloten de volledige vloot van 13.200 gele taxi's te vervangen. Nu echter de prijs aan de pomp is teruggezakt tot het niveau van vóór de crisis, schreeuwen New Yorkers in koor 'Welke crisis?' Op een van drukste taxistandplaatsen, bij Penn Station, zag ik wachtende passagiers Chevy's Malibu en Fords Escape negeren; ze bleven rustig wat langer wachten op de ruimere Crown Vic. Ik vroeg een passagier waarom hij een paar taxi's had laten gaan. Typisch New Yorks antwoord: "Ik kan er letterlijk niet in en ik heb een dokter nodig om eruit te komen." In de Prius waar ik zelf instapte, vroeg ik de chauffeur wat hij zoal van zijn klanten hoort. "De meeste mensen vinden het maar niks. Achterin zit het niet comfortabel. Zelf schiet ik er uiteindelijk niets mee op. Ja, hij rijdt goedkoper, maar onderhoud en onderdelen kosten veel meer."
Misschien zijn Amerikanen kort van memorie. Nog maar een jaar geleden wilden honderdduizenden mensen, aangemoedigd door de kortingsregelingen van de overheid, van hun SUV's en pick-up trucks af. Nu de benzineprijs terug is naar zo'n 70 eurocent per liter, schiet de verkoop van die rijdende kolossen weer omhoog. Van juli 2009 tot juli 2010 steeg de verkoop van fullsize trucks met 29 procent, en van lichte trucks en SUV's met 18 procent. Dat komt neer op vijf procent groei op de totale autoverkoop. Conclusie: zolang de prijzen niet door het plafond schieten, is comfort belangrijker - met de hartelijke groeten aan het milieu. Dat geldt zeker voor New Yorkse taxipassagiers.
Wellicht komt er een oplossing. In een poging deze markt terug te winnen komt Ford met een speciale, zuinige, lange taxi met een hoog dak die doet denken aan de beroemde Londense taxi. Het is een van de vele inzendingen voor de aanbesteding die de Taxi- en Limousine Commissie heeft uitgeschreven. De winnaar verwerft de exclusieve rechten om een geheel nieuwe taxi te ontwerpen in plaats van een bestaand model te hoeven aanpassen. De winnaar, die eind dit jaar wordt bekendgemaakt, krijgt een licentie om tien jaar lang alle taxi's te produceren. Een adviesje voor wie een ontwerp wil insturen: zorg voor soepele vering, een ijzersterk stalen chassis en garandeer een comfortabele rit met voldoende beenruimte voor een professionele basketbalspeler. Pas dáárna komt het criterium 'milieuvriendelijk' eraan te pas.
David Hammelburg