Tjonge, wat hebben we in New York spannende maanden achter de rug. Eerst de Dominique Strauss Kahn-afgang, vervolgens de schuldenplafondcrisis en het einde van wat we dachten dat Wall Street was, daarna wervelstorm Irene – nota bene in New York, iets wat sinds 1985 niet meer was gebeurd – en nu hebben we dan de ‘Occupy Wall Street’-beweging.
Bij het maken van mijn reportages over de soms kleurrijke demonstranten en de vreedzame optochten ben ik vooral verrast door het aantal Wall Street-baasjes dat in hun lunchpauze langskomt en een babbeltje maakt met de actievoerders. De discussies lopen uiteen van de vraag of je de banken alle schuld mag geven van de ineenstorting van de economie tot het definiëren van wat nu precies ‘Amerikaans’ of ‘on-Amerikaans’ is. Van een man die regelmatig langskomt om een praatje met de demonstranten te maken vang ik een gesprek op. “In plaats van hier op je achterste te zitten en te zeuren over hoe oneerlijk het leven is,” verwijt hij een demonstrant, “zou je kunnen doen wat ik zelf elke dag doe: een baan zoeken.” Die man, een 47-jarige, kalende, niet bijster opvallende maar wel lekker felle New Yorker, werkte 25 jaar als aandelenhandelaar op Wall Street. Helaas is hij tijdens de laatste recessie zijn baan en topsalaris kwijtgeraakt en zoekt dus werk. Hij zegt me “echt geen geduld te hebben voor deze zeurpieten – ja, het leven is hard; jammer voor je.” Zijn naam: Scott Curtis. En oh ja, momenteel is hij taxichauffeur in New York.
In zijn taxi, onderweg naar mijn kantoor, vertelt hij dat hij met een groep andere Wall Street-bengels heeft besloten de ‘onbekende’ taxiwereld binnen te treden. Doorgaans zijn New Yorkse taxichauffeurs afkomstig uit verre landen waarvan de meeste Amerikanen nog nooit hebben gehoord en spreken ze met zware, op de lachspieren werkende accenten, maar deze ex-Wall Street-types zijn de uitzondering. “Ik doe dit niet alleen om een salaris te verdienen”, legt Curtis uit. “Ik dacht ook dat het de beste manier zou zijn om andere mensen uit Wall Street te ontmoeten. Prachtige manier om over vacatures te praten.” Naast zijn identificatiekaart hangt een voortreffelijk geschreven gelamineerde brief waarin hij zijn jacht op een baan uitlegt en benadrukt dat hij dolgraag naar Wall Street terug wil. ‘Werken in Wall Street, niet op Wall Street’, staat er, en dan: ‘Vraag naar mijn cv (hij heeft altijd twintig exemplaren bij de hand) – u krijgt er geen spijt van.’ “Tot nu toe drie sollicitatiegesprekken”, zegt hij met een grijns, “maar nog niemand heeft toegehapt.” Zijn strategie is om de passagiers aan te spreken, in de hoop dat er een directeur of headhunter tussen zit. “Er staan twintig miljoen andere mensen op banenwebsites”, aldus Curtis. “Ik dacht: als mensen dit zien, begrijpen ze dat ze met iemand te maken hebben die geen enkele klus uit de weg gaat.” Uiteraard kende hij taxi’s uitsluitend vanaf de achterbank, maar brengt zijn gewoontes uit het verleden nu in praktijk vanaf de chauffeursstoel. Hij kleedt zich keurig om indruk te maken op zijn cliënten en probeert de gaten op te zoeken die de taximarkt laat liggen. Zo gaat hij ’s avonds, als honderdduizenden New Yorkers naar de uitgaanscentra trekken, naar het op die uren uitgestorven zakencentrum, op zoek naar bankiers die voor de Aziatische markt werken en – door het tijdsverschil – op de gekste uren naar kantoor of juist naar huis willen.
Curtis, die hoopt een baan te vinden bij een hedge-fonds, besloot taxichauffeur te worden toen hij in het circuit van headhunters en banensites voortdurend tegen de muur aanliep. “De beste manier om mezelf te verkopen leek me om in de stad rond te rijden met een bordje met de tekst ‘Hé, help – ik zoek een baan’.” Curtis, gescheiden en vader van twee kinderen, woont in New Jersey en verdient een fractie van zijn vroegere inkomen. Een keer of vier per dag vraagt een passagier naar zijn cv, maar het duurt nu al vijf maanden, en hij had op een sneller succes gehoopt. “Ik krijg mensen in de auto die zeggen: ‘Zo, zeg, jij bent vindingrijk.’ Ik denk dan bij mezelf: ‘Als ik zo vindingrijk ben, waarom rijd ik dan een taxi?’” Schrale troost: als hij na zijn dienst de taxi terugbrengt naar de garage, rijdt hij in zijn eigen BMW naar huis.