De vierwieler die ons al bijna ons hele leven bindt - autoliefde begint vaak al bij de eerste Dinky Toy - viert een jubileum. Precies 125 jaar geleden leerde ons land 'm kennen. Daarom hier een uitgebreide terugblik op één-en-eenkwart eeuw automobiel in Nederland, waarin het onderwerp steeds meer functies kreeg, zonder de oude volledig los te laten. Kroniek van een niet meer weg te denken fenomeen.
De geschiedenis herhaalt zich, zoals vaker. Waar de eerste auto in 1896 nog met een flinke dosis argwaan werd bekeken, heeft hij vijf eeuwkwarten na zijn entree op onze bodem opnieuw te maken met een zekere achterdocht. Alleen spelen er nu heel andere zaken. De conclusie lijkt in elk geval gerechtvaardigd dat de auto ook de huidige problemen wel zal overleven, al was het maar omdat hij in vergelijking met ‘toen’ véél schoner, stiller, veiliger en in veel opzichten duurzamer is geworden. Gebleven zijn bovendien belangrijke waarden als vrijheid en rijplezier, terwijl de auto evenmin duurder is geworden. Het percentage van hun inkomen dat Nederlanders aan auto’s uitgeven is al jarenlang gelijk, stelde Dr. Ir. Carlo van de Weijer begin dit jaar in dit blad. “Mobiliteit is ons gewoon een deel van ons inkomen waard en binnen die mobiliteit voldoet de auto heel erg goed aan wat je ervan verwacht. Dat krijg je niet weg”, voorspelde hij.
Textielhandelaar
Dat zal Jos Bogaers-Swagenmakers, allemaal niet hebben kunnen bevroeden. De Tilburgse textielhandelaar geldt als de eerste autobezitter van ons land; hij kocht zijn vierwieler nog nét in 1895, een week voor Kerstmis. Voor de verdere ontwikkeling van het automobilisme had een andere Nederlander. M.W.L.J. Aertnijs, beduidend meer betekenis. Hij geldt als één van de eerste auto-importeurs van Nederland en nam ook de moeite zijn klanten, de Nederlandse autopioniers, in een boek te beschrijven. Daardoor is ook duidelijk dat de inspiratie voor het autobezit uit Frankrijk kwam, en dus niet - zoals vaak wordt aangenomen - uit Duitsland. Dat misverstand is in de wereld gekomen door de heer Carl Benz die, vanwege vooral goede verkoopresultaten, nog altijd wordt gezien als de ‘vader’ van de auto en de auto-industrie. Het was niettemin een Belg die daadwerkelijk de eerste automobiel bouwde en er ook mee reed. Etienne Lenoir vroeg in 1860 al patent aan op een turfgasmotor, die hij vervolgens op petroleum liet draaien. Hij reed elf kilometer zelfstandig met het vehikel, maar had daar drie uur voor nodig. Waarna de conclusie was dat Lenoir die elf kilometer beter had kunnen gaan lopen.
Lees verder
Het gehele artikel en nog veel meer foto’s kunt u teruglezen in CARROS Magazine nr. 8/2021. Nooit iets missen? Neem nu een extra voordelig jaarabonnement (8 nummers).