Om vele redenen is de leeftijd van een auto belangrijk: in verband met de restwaarde, de specificaties die op dat modeljaar van toepassing zijn, de verzekeringspremie, noem maar op. In de regel wordt uitgegaan van de zogenaamde ‘datum eerste toelating’, afgekort tot DET. Oftewel de datum waarop de auto voor het eerst op kenteken werd gezet en tot deelname aan het verkeer is toegelaten. In de commerciële markt wordt doorgaans aangenomen dat de DET dan ook het bouwjaar van de auto is, met de daarbij horende specificaties en waarde. Begrijpelijk, maar in de praktijk zijn er wel degelijk situaties denkbaar waarbij het bouwjaar en de DET uiteenlopen. Dat hoeft geen probleem te zijn als daar duidelijkheid over is en het eventuele verschil in de koopprijs wordt opgenomen. Maar als er géén duidelijkheid over is of wordt gegeven bij de kooptransactie, kan dat aanleiding zijn voor conflicten en juridische procedures.
Een voorbeeld uit onze rechtspraktijk. Een berijder van een (Italiaanse) sedan in de hogere prijsklasse wilde overgaan tot de aanschaf van dezelfde auto, maar dan nieuwer. Dit omdat de fabrikant de auto in de tussenliggende tijd flink had verbeterd. De berijder kocht dan ook een auto op een kenteken van het lopende jaar, met slechts een paar “delivery miles” op de teller. En aangezien er een goede relatie met de dealer was, leek alles in orde. Echter, al na een paar weken bekroop de eigenaar het oncomfortabele gevoel dat zijn nieuwe auto niet of nauwelijks verschilde van de auto die hij had ingeruild. Bovendien ontdekte hij wat lichte gebruikssporen. Het vermoeden ontstond dat de auto, ondanks de DET en de vrijwel 0 kilometers op de teller, toch niet van het opgegeven bouwjaar was, maar mogelijk ouder. En dat terwijl de koop juist werd gedaan om het nieuwere type te gaan rijden.
De koper ging op onderzoek uit. Aan de hand van codes, nummers en vermeldingen (waaronder de EC code op de veiligheidsgordels) kon het werkelijke bouwjaar van de betreffende auto achterhaald worden. Zodoende werd duidelijk dat de ‘nieuwe’ auto zelfs nog eerder de fabriek had verlaten dan de auto die hij had ingeruild! En dat terwijl door koper expliciet aan de verkoper was aangegeven dat hij een nieuwere versie wenste. Wat bleek? De ‘nieuwe’ auto was in de periode tussen het feitelijke bouwjaar en de DET als demonstratiemodel ingezet bij evenementen, zonder registratie en zonder deelname aan het verkeer. Dus geen kilometers en ook geen onderhoudshistorie: op papier was de auto ‘nieuw’. Het geschil waarmee ons kantoor te maken kreeg betrof de vraag wanneer het ‘leven’ van een auto nou eigenlijk aanvangt: bij de productie of bij de DET? De rechtspraak is er duidelijk over. Als er significante afwijkingen zijn tussen het feitelijke bouwjaar en de DET, dan behoort de (professionele) verkoper dit te weten en de koper hierover te informeren. De koper hoeft hier geen expliciet onderzoek naar te doen. Als de verkoper deze informatie níet geeft, is vaak een (gedeeltelijke) vernietiging van de koop mogelijk. Alleen als de verkoper mocht aannemen dat de koper de auto ook gekocht zou hebben als hij wél op de hoogte was geweest van het verschil tussen bouwjaar en DET, gelden er andere regels. Bovendien moet het bewijs daarvoor door de verkoper worden geleverd.
In dit geval werd de zaak, na een eerste juridische brief, onderling afgedaan. De koop werd teruggedraaid en er kwam alsnog een auto van het actuele bouwjaar. Wellicht klinkt dit allemaal als een formaliteit, maar bij een goed verkoopgesprek en een faire deal hoort duidelijkheid. Oók over het eventuele verschil tussen het feitelijke bouwjaar en de datum waarop de betreffende auto voor het eerst op naam werd gezet (DET).