'Automotive’ advocaat Mr. Albert S. Oegema volgt dagelijks de ontwikkelingen rond mobiliteit en licht de juridische aspecten daarvan toe. In CARROS Magazine heeft hij zijn eigen column.
Natuurlijk moet het erfgoed van waardevolle classic-, sports- en performance cars behouden blijven, liefst in een zo mooi en origineel mogelijke staat. Alleen zijn alle auto’s onderhevig aan slijtage en achteruitgang, dus dienen ze op enig moment onder handen te worden genomen. Bij restauraties in het hogere segment gaat het dan vaak om aanzienlijke investeringen. Voorafgaand daaraan komen natuurlijk vragen aan de orde over wat er precies gedaan gaat worden en welk resultaat er wordt beoogd. Dit moet vooraf allemaal duidelijk zijn. Worden de techniek en carrosserie alleen aangepakt voor een zorgeloos, regelmatig gebruik, of moet de auto prijzen gaan winnen op internationale concoursen? Alles is mogelijk.
Een recente juridische procedure op ons kantoor betrof de volgende kwestie: een Amerikaanse sportwagen uit 1963 werd door de koper aangeschaft, onder meer omdat de auto een restauratie had ondergaan waaraan een belangrijke prijs was toegekend. Volgens de jury was dit ook te danken aan het feit dat bij restauratie alle technieken, materialen en onderdelen uit de juiste periode waren gebruikt, zodat de auto ‘periode-correct’ en authentiek was gebleven. Kijk, dat geeft vertrouwen. Ook de voorbewerking-, lak- en coating waren aangebracht zoals dit bijna zestig jaar geleden gebeurde. Kenners weten dat zulke oude technieken en laksoorten bij regelmatig gebruik kunnen leiden tot imperfecties in het lakwerk. Daar was hier ook sprake van, met als gevolg een ontevreden koper die het herstel van de barstjes en kleine scheurtjes eiste en ook nog eens aanspraak maakte op een schadevergoeding. Er was bij de verkoop immers verteld dat er een top-restauratie was uitgevoerd.
De juridische vraag gaat dan over de zogenaamde conformiteit. Oftewel: heeft de koper een zaak (auto) gekregen met de eigenschappen (een goed uitgevoerde toprestauratie) die hij mocht verwachten? Naar onze mening luidt het antwoord op die vraag: ja. Er waren immers prijzen aan de auto toegekend op basis van originaliteit en authenticiteit. Feitelijk kocht de koper de auto zoals hij die ook gekregen zou hebben als hij hem in 1963 nieuw had gekocht. De koper stelt ook dat als de auto nu opnieuw, met moderne technieken en laksoorten, wordt behandeld, de imperfecties zich niet zouden voordoen. Het pikante is dat de koper daarin op zichzelf gelijk heeft: in de afgelopen zestig jaar is er in de laktechnologie nou eenmaal veel verbeterd. Maar dat is niet waar het hier om draait, hier gaat het om de authenticiteit. Om diezelfde reden zijn er in dit geval bijvoorbeeld ook geen geventileerde schijfremmen in plaats van trommelremmen gemonteerd. Dan zou je praten over upgrading of partial improvement, niet over een toprestauratie. Bij het restaureren van een oud schilderij gebruikt het Rijksmuseum ook geen moderne tweecomponentenlak nietwaar?
In onze optiek heeft de koper van de Amerikaanse sportwagen uit 1963 precies gekregen wat hij mocht verwachten: een top-gerestaureerde auto, met de authentieke techniek en aanpak van zestig jaar geleden. Inclusief de ‘ongemakken’ en de zorg die daarbij horen. Wie dat niet begrijpt of daar niet goed tegen kan koopt beter een nieuwe Toyota of Opel. Overigens: de zaak loopt nog, we gaan horen hoe de rechter hierover denkt.